Zawał serca, znany również jako zawał mięśnia sercowego, to nagłe uszkodzenie lub śmierć części mięśnia sercowego, spowodowane zwykle przez zablokowanie jednej z tętnic wieńcowych, które dostarczają krew i tlen do serca. Bez natychmiastowej pomocy medycznej, zawał serca może prowadzić do poważnych powikłań, a nawet śmierci.
Zawał serca jest jedną z najczęstszych przyczyn zgonów w Polsce. Według najnowszych danych Głównego Urzędu Statystycznego w roku 2020, z powodu chorób układu krążenia, w tym zawału serca, zmarło 222 874 osób, co stanowi 45,3% wszystkich zgonów w Polsce.
Według raportu "Choroby układu krążenia w Polsce w 2020 roku" przygotowanego przez Narodowy Instytut Kardiologii im. Prymasa Tysiąclecia Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, w 2020 roku w Polsce stwierdzono ponad 80 tys. przypadków zawału serca.
Według raportu "Europejski kodeks walki z chorobami układu sercowo-naczyniowego" przygotowanego przez Europejskie Stowarzyszenie Kardiologiczne, Polska zajmuje jedno z czołowych miejsc w Europie pod względem liczby zgonów z powodu chorób układu krążenia, w tym zawałów serca.
Diagnostyka zawału serca obejmuje różne badania, takie jak elektrokardiogram (EKG), badania laboratoryjne krwi, takie jak pomiar poziomu troponiny, echokardiografia lub angiografia wieńcowa.
Warto zaznaczyć, że zawał serca dotyka przede wszystkim osoby starsze, ale nie jest to jedyna grupa ryzyka. Wśród czynników, które zwiększają ryzyko zawału serca, znajdują się m.in. palenie papierosów, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, otyłość, brak aktywności fizycznej oraz niezdrowe nawyki żywieniowe.
Zawał serca może objawiać się różnymi objawami, takimi jak nagły ból w klatce piersiowej, który może promieniować do ramienia, szyi, pleców lub żuchwy, trudności z oddychaniem, uczucie duszności, potliwość, zawroty głowy, nudności, wymioty lub utrata przytomności. W niektórych przypadkach, szczególnie u kobiet, objawy zawału serca mogą być mniej charakterystyczne lub bardziej niespecyficzne.
Leczenie zawału serca zależy od stopnia uszkodzenia mięśnia sercowego i może obejmować leki rozszerzające naczynia krwionośne, leki przeciwzakrzepowe, leki przeciwbólowe, leki zmniejszające zapotrzebowanie serca na tlen oraz procedury medyczne, takie jak angioplastyka wieńcowa lub wszczepienie stentu wieńcowego. Po leczeniu zawału serca konieczne jest również prowadzenie zdrowego stylu życia, takiego jak dieta niskotłuszczowa, regularna aktywność fizyczna i unikanie palenia tytoniu, aby zapobiec nawrotowi choroby serca.
Istnieje wiele sposobów, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia zawału serca. Do najważniejszych zaleceń należą:
- zdrowy styl życia - ważne jest, aby prowadzić zdrowy tryb życia, który obejmuje regularną aktywność fizyczną, zdrowe odżywianie i unikanie używek, takich jak palenie papierosów i nadmierne spożycie alkoholu,
- regularne badania lekarskie - należy regularnie odwiedzać lekarza w celu wykrycia wczesnych oznak chorób układu krążenia,
- kontrolowanie ciśnienia krwi - ważne jest, aby regularnie mierzyć ciśnienie krwi i w razie potrzeby podejmować odpowiednie działania w celu jego obniżenia,
- kontrolowanie poziomu cholesterolu - ważne jest, aby regularnie monitorować poziom cholesterolu i podejmować odpowiednie kroki w celu jego obniżenia,
- leczenie chorób współistniejących - osoby z chorobami współistniejącymi, takimi jak cukrzyca czy otyłość, powinny przestrzegać zaleceń lekarza i regularnie monitorować swoje zdrowie,
- unikanie stresu - ważne jest, aby unikać nadmiernego stresu, który może prowadzić do nadmiernego napięcia i obciążenia układu sercowo-naczyniowego.
Szacuje się, ze około 20-30% zgonów można by było uniknąć, gdyby na czas wdrożyć odpowiednie zalecenia żywieniowe.
Przede wszystkim należy zadbać o zbilansowanie posiłków. Żywić powinniśmy się w zgodzie z talerzem zdrowia - 50% stanowić powinny warzywa lub owoce (najlepiej w jak najmniej przetworzonej formie), 25% stanowić powinny produkty białkowo- tłuszczowe (chude produkty mleczne, ryby bogate w kwasy omega - 3, chude mięso, oleje roślinne, orzechy czy nasiona bogate w wielonienasyceniowe kwasy tłuszczowe), 25% stanowić powinny produkty pełnoziarniste (grube kasze, makarony czy ryż) –radzi Marta Pawelec, dietetyk w Centrum Medyczno-Rehabiltacyjnym "Remedica".
Z pomocą przyjść może dieta śródziemnomorska, która od lat cieszy największa skutecznością w przeciwdziałaniu takich chorób jak cukrzyca, otyłość, choroby nowotworowe czy właśnie choroby sercowo - naczyniowe.
- główne założenia diety śródziemnomorskiej: warzywa i owoce spożywane są głównie na surowo, dzięki czemu nie tracą wartości odżywczych, witamin i są bogate w błonnik,
- wyklucza spożywanie tłustego mięsa czerwonego (czyli produktu, który sprzyja zawałom, nadciśnieniu czy chorobom nowotworowym),
- obfituje w tłuste ryby morskie bogate w kwasy omega 3,
- smażenie ogranicza do minimum na rzecz gotowania, duszenia czy pieczenia w folii,
- ogranicza spożywanie soli na rzecz ziół,
- bazuje na produktach o niskim indeksie glikemicznym, dzięki którym przeciwdziałamy insulinooporności czy w konsekwencji cukrzycy.
Już po 3 miesiącach stosowania tego rodzaju modelu żywieniowego pacjenci obserwują zmniejszenie objawów chorobowych, zmniejszenie masy ciała a przede wszystkim poprawę wyników laboratoryjnych (lipidogram, glukoza, insulina, triglicerydy), zauważa dietetyk, Marta Pawelec.
Ogólnie rzecz biorąc, dieta śródziemnomorska może być dobrym wyborem dla osób z chorobami układu sercowo-naczyniowego, ponieważ pomaga obniżyć poziom cholesterolu i ciśnienia krwi, co zmniejsza ryzyko zawału serca i udaru mózgu. Jednak przed rozpoczęciem jakiejkolwiek diety należy skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem w celu określenia indywidualnych potrzeb i ograniczeń.
Już dziś umów się na konsultacje u kardiologa– Marka Gąseckiego, wykonaj EKG oraz USG serca i skorzystaj z konsultacji dietetycznej u Marty Pawelec w Centrum Medyczno-Rehabilitacyjnym „Remedica”.
Zapisz się na wizytę korzystając z rejestracji online: https://remedica.com.pl/rejestracja lub zadzwoń pod numer 606 887 887.